Gwiazdy tworzą się w dżetach z centrym galaktyk
28 marca 2017, 09:38Po raz pierwszy udało się zaobserwować formowanie się gwiazd w strumieniu materii wyrzucanej przez supermasywną czarną dziurę. Astronomowie od pewnego czasu sądzili, że warunki panujące w takich strumieniach mogą sprzyjać powstawaniu gwiazd, jednak zjawisko takie jest trudne w obserwacji. Jednoznacznie wykazaliśmy, że wewnątrz strumieni powstają gwiazdy – mówi Roberto Maiolino z Uniwersytetu w Cambridge.
Wielka galaktyka radiowa i dżety plazmy 32 razy dłuższe niż Droga Mleczna
21 stycznia 2025, 08:59Astronomowie odkryli wielką galaktykę radiową ze strumieniami plazmy rozciągającymi się na odległość 32-krotnie większą niż średnica Drogi Mlecznej. Kosmiczna megastruktura o średnicy 3,3 miliona lat świetlnych została odkryta przez międzynarodowy zespół astronomów korzystających z południowoafrykańskiego teleskopu MeerKAT. Autorzy badań mają nadzieję, że rzucą one nieco światła na pochodzenie i ewolucję olbrzymich struktur we wszechświecie.
Nowa klasa galaktyk
6 grudnia 2012, 09:15Gdy Mischa Schirmer z Gemini Observatory otrzymał dane obiektu J2240 przesłane z Europejskiego Obserwatorium Południowego w Chile, natychmiast zauważył pewną niezwykłą charakteryzującą go cechę. Galaktyka świeciła wyraźnym zielonym kolorem
Odkryto Ścianę Bieguna Południowego – jedną z największych struktur we wszechświecie
10 lipca 2020, 08:38Trójwymiarowa mapa wszechświata ujawniła istnienie jednej z największych znanych człowiekowi struktur. Ściana Bieguna Południowego, bo tak nazwano tę strukturę, składa się z setek tysięcy galaktyk i rozciąga na odległość 1,4 miliarda lat świetlnych. Wcześniej tego giganta nie zauważono, gdyż jego większa część znajduje się za jasno świecącą Drogą Mleczną.
Ubyło ciemnej materii
13 października 2014, 08:27Zdaniem australijskich astronomów we wszechświecie jest o połowę mniej ciemnej materii niż sądzimy. Naukowcy obliczyli, że masa ciemnej materii znajdującej się w Drodze Mlecznej wynosi 800 miliardów mas Słońca.
ESA ujawnia najdokładniejszą mapę Drogi Mlecznej
14 czerwca 2022, 10:19Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała najdokładniejszą mapę Drogi Mlecznej. Jej tworzenie to główny cel misji sondy Gaia, która od 9 lat pracuje w przestrzeni kosmicznej. Sonda krąży wokół punktu libracyjnego L2, tego samego, w pobliżu którego znajduje się Teleskop Webba.
Po raz pierwszy wykryto ruch orbitalny czarnych dziur
30 czerwca 2017, 09:12Dzięki teleskopowi Very Long Baseline Array (VLBA) po raz pierwszy wykryto ruch orbitalny pary czarnych dziur. Obiekty znajdują się w galaktyce odległej o 750 milionów lat świetlnych od Ziemi. Łączna masa dziur wynosi 15 miliardów mas Słońca, a obiekty oddzalone są od siebie zaledwie o 24 lata świetlne. To niezwykle blisko jak na taki układ.
Astronomowie odkryli rekordowo wielką chmurę otaczającą gromadę galaktyk
11 czerwca 2025, 08:58Astronomowie zobrazowali największą znaną chmurę energetycznych cząstek otaczającą gromadę galaktyk. Chmura ma średnicę niemal 20 milionów lat świetlnych, a jej istnienie każe zadać sobie pytanie o mechanizmy, które stoją za nadawanie energii cząstkom. Obowiązujące teorie mówią, że cząstki są napędzane przez pobliskie galaktyki. Tymczasem badania nad niezwykłą chmurą sugerują, że cały region zostaje naenergetyzowany przez gigantyczne fale uderzeniowe i turbulencje gazu otaczającego galaktyki.
Najbardziej efektywna z galaktyk
24 kwietnia 2013, 13:00Astonomom udało się zaobserwować najbardziej efektywną galaktykę. Zamienia ona niemal 100% gazu w gwiazdy. Galaktyki spalają gaz tak, jak silnik spala benzynę. Większość galaktyk pracuje jak nieefektywne silniki, co oznacza, że tworzą gwiazdy ze znacznie mniejszej ilości gazu, niż wynosi teoretyczny limit - mówi Jim Geach z McGill University
Gdy czarna dziura śpi, masowo rodzą się gwiazdy
4 sierpnia 2020, 04:11Dzięki obserwacji gromady galaktyk SpARCS104922.6+564032.5 naukowcy dowiedzieli się, co się dzieje, gdy gigantyczna czarna dziura nie ma wpływu na galaktyki. Badania wykazały, że pasywnością czarnej dziury można wyjaśnić olbrzymie tempo formowania się gwiazd w gromadzie galaktyk.
